|
|
1392/4/2 یکشنبه
عمارت آغامحمدخان وفتحعلي شاه قاجار
استان قومس و علي الخصوص شهر دامغان مورد توجه اولين پادشاه قاجار بود و به همين جهت آغا محمد خان و فتحعلي شاه در چشمه علي دامغان ساختمانهاي زيبايي را بنا كردند. اين دو ساختمان تقريبا مقابل هم واقع شده اند. در قسمت شمال و در داخل درياچه, به فاصله حدود پانصد متر از تپه هاي آبده, ساختماني است دو طبقه داراي ايوان محصور در آب كه فتحعلي شاه قاجار آن را ساخته بود. براي ورود به اين بنا بايد در ضلع هاي شرقي و غربي از روي تخته اي كه قريب دومتر روي آب قرار داده اند, گذشت. در طبقه تحتاني و فوقاني كه ايوان دارد از دو طرف باز مي شود و هر كس در آن بنشيند از دو سو درياچه را زير نظر دارد. علاوه بر بناي فوق به فاصله ده متري از ضلع جنوبي درياچه ساختماني متعلق به دوره آغامحمدخان قاجار واقع است. ساختمان داراي يك طبقه و يك شاه نشين فوقاني است و اين بنا هم از نظر معماري و هم از نظر مكان به زيبايي بناي فتحعلي شاه نيست. اما داراي قدمت مي باشد.
 در قسمت امير آباد دامغان و در مقابل قلعه, عمارتي وجود دارد كه نماي ظاهري آن با نقش و نگار هاي آجري تزئين شده است. اهالي منطقه, اين بنا را به دختر ناصرالدين شاه قاجار نسبت مي دهند كه زماني به آنجا تبعيد شده بود. نماي اصلي بنا داراي ايوان ورودي و دو ايوان طرفين و ايوان نشيمن در بالاي سردر با سقفي چوب نما شده است .
برج پير علمدار
برج پير علمدار در شرق شهر دامغان در محله خوريا نزديك مسجد جامع و مدرسه حاج فتحعلي بيگ واقع گرديده است. اين مقبره به سال 417 هجري قمري ساخته شده است. ارتفاع اين بنا 13 متر, قطر داخلي آن چهار و نيم متر و شهرت آن به دليل كتيبه اي زيبا با خط كوفي مشبك است. اين ساختمان به سبك بناي چهل دختران است. اما نه به ظرافت و زيبايي آن. ساختمان مذكور مقبره محمد بن ابراهيم, پدر ابو حرب بختيار, ممدوح منوچهري دامغاني است. گنبد مذكور سابقا ايواني داشت كه امروزه ديگر اثري از آن وجود ندارد. و در دور ايوان كتيبه اي وجود داشت كه در حال حاضر مقدار كمي از آن يادگار مانده است.
گنبد زنگوله
در قرن هفتم هجري در جنوب غربي شهر دامغان بنايي از خشت خام ساخته شده است كه در حال حاضر از آن گنبد اثري باقي نمانده است. اين بنا داراي ارتفاعي در حدود شش متر و البته از تاق نماهاي مقرنس بهره مند است.
مدرسه موسويه
مدرسه موسويه را حاج موسي آقا قاجار در سال 1270 هجري قمري بنا كرد. اين مدرسه در محله بالاي كوي دباغان دامغان قرار دارد. درجنوب مدرسه مسجدي ساخته شده است كه ساختمان آن از آجر و به شكل كثيرالاضلاع است. اين مسجد داراي ده اتاق است و از سطح زمين نزديك يك مترو نيم بلندتراست. تالار فوقاني كه روبروي در مدرسه واقع شده است پنج در دارد كه درها به طرف حياط مدرسه باز مي شوند. و پشت انها حياط خلوت قرار دارد. در بعضي مواقع در اين حياط خلوت مجلس درس تشكيل مي شود .
اين مقبره در ضلع شمال شرقي صحن امام زاده جعفر در شهر دامغان بنا گرديده و به شكل مربع مي باشد كه طول ضلع خارجي آن پنج متر و طول ضلع داخلي آن چهار متر است . اين بنا داراي گنبدي مدور و كوچك است . ارتفاع ساختمان آن در حدود يازده متر است و به نام مقبره شاهرخ ميرزا معروف شده است .
گنبد چهل دختر
گنبد چهل دختر در مركز شهر دامغان و در ضلع آستان مبارك حضرت امام زاده جعفر قرار دارد. اين برج از بناهاي دوره سلجوقي است. بناي مذكور در سال 446 هجري به دستور ابو شجاع, موسوم به اسفارنكي بن اصفهاني از آجر ساخته شده است. محيط خارجي اين برج 2380 متر, قطر داخلي آن 5.5 متر و ارتفاع آن 15 متر مي باشد. در بالاي آن نزديك به گنبد, كتيبه اي به خط كوفي با تزئينات زيباي آجري و قطار بندي هاي جالب مشاهده مي شود.
برج ظغرل
برج طغرل در سال 490 هجري قمري در جنوب روستاي مهماندوست واقع در 20 كيلومتري شمال شرقي دامغان و در نزديكي آبادي امام آباد بنا گرديده است. شعاع داخلي اين برج 92/7 متر و ارتفاع آن 12 متر است. ارتفاع اصلي برج در گذشته بيشتر بوده است. و بعدها به علت فرو ريختن گنبد مخروطي شكل و زيباي اين بنا از ارتفاع آن كاسته شد. اين برج آجري كه مشهور به برج معصوم زاده است داراي تاق نماهاي بلند و مقرنس كاري هاي زيباي آجري است. دو كتيبه در بالاي برج به خط هاي كوفي و بنايي وجود دارد . تاريخ بنا با زمان سلطان سنجر سلجوقي مطابقت دارد و مردم محل آن را امام زاده قاسم مي گويند
جاذبه هاي طبيعي
رودخانه چشمه علي دامغان
رودخانه چشمه علي دامغان از دره هاي جنوبي شاه كوه گرگان واقع در استان گلستان سرچشمه مي گيرد و به دشت كوير منتهي مي گردد .
چشمه علي وعمارت آن
چشمه علي در 35 كيلومتري شمال دامغان قرار دارد و از قديم الايام يكي از نقاط پر جاذبه بوده است . اين محل با صفا در قديم گردشگاه فرمانروايان و سلاطين بود, بطوريكه پادشاهان اوليه ايل قاجار علاوه بر توجه به شهر دامغان, چشمه علي را نيز مورد توجه قرار دادند. به همين جهت آغا محمد خان قاجار و فتحعلي شاه قاجار در محل چشمه, ساختمانهايي زيبا بنا نهادند. بناي چشمه علي شامل دو قسمت است يكي عمارت قراولخانه كه بنايي خشتي است و معماري صفوي دارد و در زمان آغامحمدخان قاجار مورد استفاده قرار مي گرفت و ديگري بنايي دو طبقه و آجري است كه شالوده سنگي دارد و در داخل يك درياچه طبيعي قرار گرفته است . اين بنا مربوط به دوره فتحعلي شاه است. اين پادشاه كه در دامغان متولد شده بود. هر ساله ايامي را به عنوان تعطيلات در كنار اين چشمه مي گذراند .
|
|